Παραθυρεοειδείς αδένες
Ανατομία και λειτουργία
Ανατομία του παραθυρεοειδούς αδένα
Ανατομία
Οι παραθυρεοειδείς αδένες βρίσκονται στην περιοχή του τραχήλου σε στενή ανατομική σχέση με το θυρεοειδή αδένα. Έχουν μέγεθος φακής και στην πλειονότητα των περιπτώσεων εφάπτονται του θυρεοειδούς αδένα. Σπάνια οι παραθυρεοειδείς αδένες μπορούν να περικλείονται μέσα στο σύστοιχο λοβό του θυρεοειδούς αδένα.
Στο 94% των ανθρώπων είναι 4 και βρίσκονται σχηματικά κοντά στους άνω και κάτω πόλους του θυρεοειδούς αδένα. (άνω και κάτω δεξιά, άνω και κάτω αριστερά, βλέπε Eικόνα).
Στο υπόλοιπο 6% ο αριθμός των παραθυρεοειδών αδένων μπορεί να είναι μεγαλύτερος και συνήθως οι υπεράριθμοι παραθυρεοειδείς βρίσκονται σε έκτοπες θέσεις.
Γενικά μπορεί να πεί κανείς ότι από τους 4 παραθυρεοειδείς αδένες , οι άνω παραθυρεοειδείς έχουν σταθερή ανατομική θέση και η έκτοπη εντόπισή τους είναι σπάνια ενώ αντίθετα οι κάτω μπορούν να βρεθούν συχνότερα σε έκτοπη θέση όπως τα κέρατα του θύμου αδένα ή το μεσοθωράκιο.
Λειτουργία
Οι παραθυρεοειδείς αδένες εκκρίνουν την παραθορμόνη, μία ορμόνη, η κύρια δράση της οποίας είναι η διατήρηση σταθερών των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα. Ενώ λοιπόν ανατομικά γειτνιάζουν με το θυρεοειδή αδένα, η λειτουργία τους είναι εντελώς αυτόνομη και διαφορετική από αυτόν.
Η παραθορμόνη μέσω πολύπλευρων μηχανισμών είναι ο κυριότερος παράγοντας της ομοιοστασίας του ασβεστίου. Το γεγονός αυτό την κάνει εξαιρετικά σημαντική για τον ανθρώπινο οργανισμό, γιατί το ασβέστιο εμπλέκεται σε πολλές φυσιολογικές λειτουργίες που αφορούν το μυικό, το σκελετικό, το γαστρεντερικό καθώς και το νευρικό μας σύστημα.
Οι κύριες δράσεις της παραθορμόνης είναι:
- αύξηση της απέκκρισης φωσφόρου στα ούρα
- άμεση δράση στα οστά που οδηγεί σε οστική απορρόφηση.
- αύξηση της επαναρρόφησης του ασβεστίου στα ουροφόρα σωληνάρια.
- αύξηση της απορρόφησης του ασβεστίου της τροφής από το έντερο.